مرتبط با تفسیر آیه 71 سوره ی توبه
« پنج نشانه ی جامعه ایمانی »
1-برخی ولیّ بعض دیگران هستند . عاملی که اهل ایمان را با هم یکی می کند ، ولایت است . وحدت ولایی دارند . رابطه ای که بین دل های آنها برقرار است رابطه ی محبت است . نسبت به هم احساس ولایت دارند .
ولایت سه معنا دارد :
الف ) قرب که نشانه محبت است ولی به معنی نزدیکی است . وقتی دلی به خدا عجین شد نتیجه آن است که حب محبوب خدا ، حب خداست .
ب) ولایت نصرت ویاری است . برخی از مومنین برخی دیگر را یاری می کنند . خصلت ایمانی آنها این است که ناصریکدیگرند .
ج ) معنی سوم ولایت سرپرستی و اولویت است . مومنین نسبت به یکدیگر مسئولیت و تولّی دارندو مسئولیت پذیرند.
2-امر به معروف و نهی از منکر : نماز و امر به معروف مکمل هم هستند . تقوی یک حرکت فردی است . گرچه شعاع آن اجتماع را هم می گیرد . نماز یک عبادت فردی است و اثرش در اجتماع ظاهر می شود . اما امر به معروف یک حرکت اجتماعی است و اثرش در فرد هم ظاهر می شود. این واجب الهی در دو سطح مطرح می شود . در جایی اسلام را بهترین امت معرفی می کند البته به شرط اجرای امر به معروف و نهی از منکر . این مربوط به سطح عمومی این واجب است و جمیع آحاد جامعه را می گیرد .
ودیگری درسطح خاص این واجب مطرح شده که از شئونات حکومت اسلامی است که باید معروف گستر و منکر زدایی جامعه باشد. انسان در کلیات امور جامعه و سرنوشت اجتماع نمی تواند بی مسئولیت باشد اگر نفعی عاید شود به او هم می رسد و اگر ضرری هم باشد متضرر می شود . این حس مسئولیت در برابر صلاح و سداد جامعه است .
دعوت به خیر گاهی علمی و گاه عملی است . اولین جایگاه امر به معروف و نهی از منکر نهان خانه ی دل است .ابتدا باید حسب معروف و اکراه از منکر در دل باشد و سپس درعمل هر فرد دیده شود. معصومین (ع) بارها سفارش کرده اند که دعوت کننده مردم به غیرزبان خود باشیم .
کنتم خیر امه ... سوره آل عمران آیه 110
نکته1: این آیه به همه مسلمان ها خطاب می کند و آنان را بهترین امتی معرفی می کند که در میان انسان ها آفریده شده اند . روشن است که برتری مسلمان ها بر دیگرامتها به دلیل رواج امر به معروف و نهی از منکر در بین آنها و ایمان واقعی به خداست و مسلمانان تا زمانی یک امت محسوب می گردند که دعوت به سوی نیکی ها و مبارزه با فساد را فراموش نکنند واگر روزی این وظیفه را فراموش کنند ، دیگر بهترین امت نخواهند بود. ممکن است این سوال به ذهن برسد که چرا در آینه 104 همین سوره ، امر به معروف و نهی از منکر ، وظیفه گروه خاصی از مسلمانان بیان شده اما این آیه ، همه مسلمان ها را مخاطب قرارداده است .
در پاسخ باید گفت که آیه 110 به مرحله ی فردی اشاره دارد که محدوده آن دل و زبان است و همه موظف اند امر به معروف ونهی از منکر کنند. ، اما برخورد قانونمند بامنکرات که گاهی با اعمال زور و قانون همراه است ، از شئون حکومت اسلامی و حاکم شرع است و بدون اجازه حاکم شرع ، هیچ شخصی مجاز به امر به معروف و نهی از منکر عملی نیست . به هر حال امر به معروف و نهی از منکر وظیفه دینی بسیار مهمی است که ضامن سلامت و سعادت جامعه است .
نکته2 : یا ایها الذین آمنو علیکم انفسکم لایضرّکم من ضل اذ اهتدیتم الی الله مرجعکم جمیعا ( سوره مائده آیه 105)
بعضی چنین پنداشته اند که میان این آیه و دستور امر به معروف و نهی از منکر که از دستورهای قاطع ومسلم اسلامی است ، نوعی تضاد وجود دارد زیرا این آیه می گوید اگر مواظب حال خویشتن باشید ، انحراف دیگران اثری در وضع شما نمی گذارد . بعضی از راحت طلبان نیز هنگامی که سخن از دو فریضه نیز هنگامی که سخن از دو فریضه امر به معروف و نهی از منکر به میان می آید ، برای شانه خالی کردن از زیر بارمسئولیت ، به این آیه استناد می کنند و معنی آن را تحریف می کنند. در حالی که با کمی دقت می توان دریافت که تضادی بین این دو دستور نیست . زیرا اولاً آیه می گوید حساب هر کسی جداست گمراهی دیگران مانند نیاکان و غیرنیاکان لطمه ای به هدایت افراد هدایت یافته نمی زند ، حتی اگر برادر هم باشند یا پدر و فرزند .
بنابراین شما از آنها پیروی نکنیدو خود را نجات دهید . ثانیاً این آیه اشاره به موقعی می کند که امر به معروف و نهی از منکر کارگر نمی شود یا شرایط تأثیر آن جمع نیست . گاهی افراد در چنین مواقعی ناراحت می شوند که تکلیف ما دراین حال چیست ؟ قرآن پاسخ می دهد که برای شما هیچ جای نگرانی وجود ندارد ، زیرا وظیفه خود را انجام داده اید و آنها نپذیرفته اند یا زمینه پذیرش در آنها وجو د نداشته و بنابراین زیانی از این ناحیه به شما نخواهد رسید . در روایتی از پیامبر نقل شده که درباره ی این آیه از حضرت ، سوال کردند. ایشان فرمود : « امر به معروف و نهی از منکر کنید ، اما هنگامی که دیدید مردم ، دنیا را مقدم داشته و بخل و هوای نفس بر آنها حکومت می کند و هر کس تنها رأی خود را می پسندد و گوشش بدهکار نیست به خویشتن بپردازید وعوام را رها کنید. در هر حال امر به معروف و نهی از منکر از مهمترین ارکان اسلام است که به هیچ وجه نمی توان شانه از زیر بار آن خالی کرد . تنها هنگامی ساقط می شود که امیدی به تأثیر آن نباشد و شرایط لازم فراهم نگردد.
3- اقامه نماز : اگر کسی ولایت ایمانی و حبّ فی الله را بفهمد باید دل او کاملاً با خدا مرتبط باشد ، اینها زنجیره ای متصل است . یقیمون : قیام دائمی است می توان دائما با آثار نماز بود . استمراری که خدا مطرح می کند چشیدن آثار نماز است . بزرگترین مانع نزدیکی انسان ها خودمحوری و تکبر است . از عوامل مهم بت شکنی دراسلام نماز است .
ما نیازها و امیالی داریم که اگر نباشند ما هم نیستیم خوردن و خوابیدن و ... نقاط مشترک بین ما و حیوان است . اما چیزهایی هم هست که اگر نباشد از زندگی حیوانی خارج نمی شویم و آن فطرت و گرایش های معنوی انسان است گرچه « ماندن » ما به حیوانیت ماست اما باید دائم در نماز بود تا ازحیوانیت جدا شویم .
4-ایتاء زکات : مومنین در عین رابطه ی محبت آمیز با خالق و مخلوق ، در مسائل مادی هم دستشان باز است و اهل بخل مادی نیستند.
5- اطاعت از خدا ورسول : اطاعت جوهر عبودیت است . اطاعت گاهی مقتضی فعل است و گاه ترک . گاه برای اطاعت روزه باید گرفت و گاه باید برای اطاعت روزه را افطار کرد . این تسلیم، عبودیت است .
این افراد با این ویژگی ها مورد رحمت خدا هستند خداوند این افراد رامشمول رحمت خاص خود می کند که خدا عزیز و حکیم است . علت خلف وعده های ما یا از عجز و ناتوانی است یا از آن روست که وعده جاهلانه ای داریم و حالا توان انجامش را نداریم . اما خدا عزیز است یعنی توان و امکانات عمل به وعده اش را دارد و حکیم است پس وعده خدا حق است .
نظرات شما عزیزان:
آمار
وب سایت:
